การประชุมสภารัฐมนตรีศึกษาแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (สภาซีเมค) ครั้งที่ 51
คุณหญิงกัลยา โสภณพนิช รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้รับมอบหมายจากนางสาวตรีนุช เทียนทอง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ให้เข้าร่วมการประชุมสภารัฐมนตรีศึกษาแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (สภาซีเมค) ครั้งที่ 51 (51st SEAMEO Council Conference: SEAMEC) ผ่านระบบการประชุมทางไกล ในฐานะหัวหน้าคณะผู้แทนไทย พร้อมด้วยปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการ (นางสาวชฎารัตน์ สิงหเดชากุล) ผู้อำนวยการและเจ้าหน้าที่จากสำนักความสัมพันธ์ต่างประเทศ สป. เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 17 มิถุนายน 2564 ณ ห้องประชุมราชวัลลภ อาคารราชวัลลภ กระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งการประชุมแบ่งเป็น 1) การประชุมวาระเฉพาะ (In-Camera Session) และ 2) การประชุมเต็มคณะ (Plenary Session)
การประชุมสภาซีเมค ครั้งที่ 51 จัดขึ้นโดยกระทรวงศึกษาธิการของสิงคโปร์ และกล่าวเปิดโดย H.E. Dr. Radzi Jidin รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการของมาเลเซีย ในฐานะประธานสภารัฐมนตรีศึกษาแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (สภาซีเมค) ซึ่งได้รับเลือกให้ดำรงตำแหน่งในคราวการประชุมสภาซีเมค ครั้งที่ 50 ที่มาเลเซีย ตั้งแต่ปี 2562 เป็นเวลา 2 ปี ซึ่งมีกำหนดครบวาระการดำรงตำแหน่งในปี 2564 ทั้งนี้ ในช่วงของการเลือกตั้งประธานสภาซีเมค ครั้งที่ 51 (ประธานการประชุมฯ) และรองประธานสภาซีเมค ครั้งที่ 51 (รองประธานการประชุมฯ) คุณหญิงกัลยา โสภณพนิช รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้เสนอชื่อ H.E. Mr. Chan Chun Sing รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการของสิงคโปร์ ดำรงตำแหน่งประธานสภา ซีเมค ครั้งที่ 51 และประธานการประชุมฯ โดยมี สปป.ลาว ให้การสนับสนุน และอินโดนีเซีย ได้เสนอชื่อ H.E. Dr. Leonor Magtolis Briones รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการของฟิลิปปินส์ ดำรงตำแหน่งรองประธานสภาซีเมค ครั้งที่ 51 (รองประธานการประชุมฯ) โดยมีบรูไนดารุสซาลาม ให้การสนับสนุน
ในโอกาสนี้ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการได้ร่วมหารือประเด็นสำคัญตามวาระ การประชุม พร้อมทั้งรับรองร่างข้อมติของการประชุมวาระเฉพาะและการประชุมเต็มคณะ ซึ่งผ่านการเห็นชอบจากที่ประชุมเจ้าหน้าที่อาวุโสของซีมีโอ ครั้งที่ 43 (43rd SEAMEO High Officials Meeting: HOM) เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2563 ด้วยแล้ว ประกอบด้วยร่างข้อมติในเอกสารการประชุมวาระเฉพาะ จำนวน 19 เรื่อง โดยเป็นเรื่องเข้าใหม่ 1 เรื่อง คือ การสมัครเป็นสมาชิกสมทบของซีมีโอของราชอาณาจักรโมร็อกโก และการประชุมเต็มคณะ จำนวน 21 เรื่อง โดยเป็นเรื่องเข้าใหม่ 1 เรื่อง คือ รายงานผลการจัดประชุม SEAMEO Congress ปี 2564 (ผ่านระบบการประชุมทางไกล)
ในระหว่างการประชุมสภาซีเมค ครั้งที่ 51 รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ยังได้เข้าร่วมการประชุมเชิงยุทธศาสตร์ระดับรัฐมนตรีศึกษาของซีมีโอ ครั้งที่ 5 (5th SEAMEO Strategic Dialogue of Education Ministers: SDEM 5) หัวข้อ “New Education Imperatives in a Post-COVID Era” โดยประเทศสมาชิกซีมีโอร่วมแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นในหัวข้อย่อยที่ 1 เรื่อง “Preparing Future-Ready Learners” (บรูไนดารุสซาลาม กัมพูชา ติมอร์-เลสเต และเวียดนาม) และหัวข้อย่อยที่ 2 เรื่อง“Education as an Uplifting Force” (สปป.ลาว มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และไทย)
รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้ร่วมอภิปรายเรื่อง “Education as an Uplifting Force” โดยกล่าวถึงความท้าทายจากวิกฤตโควิด-19 ที่ส่งผลกระทบอย่างยิ่งต่อกระทรวงศึกษาธิการทั่วโลก จนทำให้ต้องปรับตัวในการนำดิจิทัลมาประยุกต์ใช้ในการเรียนผ่านระบบออนไลน์ เพื่อให้สอดคล้องกับความจำเป็นในการเว้นระยะห่างทางสังคมเพื่อยับยั้งการแพร่ระบาดของโรคดังกล่าว ทั้งนี้ ครู นักเรียน ผู้บริหารและบุคลากรทางการศึกษาจะต้องปรับเปลี่ยนวิถีการดำเนินชีวิตและเรียนรู้ทักษะใหม่ ๆ ซึ่งหมายถึงการมุ่งเน้นการลงทุนในด้านอุปกรณ์ต่าง ๆ และโครงสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยีสารสนเทศ รวมทั้งการลงทุนและการดูแลนักเรียนที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกลและนักเรียนที่มีความบกพร่องทางร่างกายและขาดโอกาสเป็นพิเศษ ในขณะเดียวกันการแปลงสู่ระบบดิจิทัลจะเป็นการเปิดโลกทัศน์ใหม่ที่ทำให้ครูและนักเรียนสามารถเข้าถึงความรู้ทุกอย่างได้ทันท่วงที และนักเรียนจะมีโอกาสได้ลองฝึกปฏิบัติในสิ่งที่ได้เรียนรู้ไปพร้อม ๆ กัน จนสามารถรับรู้ถึงข้อผิดพลาดและความจำเป็นในการแก้ไข โดยมีครูคอยให้ความช่วยเหลือตามขอบข่ายความต้องการของนักเรียน นอกจากนี้ ยังให้ความสำคัญกับประเด็น “การไม่ทิ้งเด็กไว้ข้างหลัง” เพราะเด็กทุกคนจะต้องเติบโตเต็มตามศักยภาพ มีรายได้เพียงพอ มีความรับผิดชอบ และเพลิดเพลินกับเทคโนโลยีสมัยใหม่ ดังนั้น โรงเรียนจึงควรปรับเปลี่ยนการบริหารงานโดยใช้ระบบและรูปแบบดิจิทัล ส่วนกระทรวงศึกษาธิการต้องเตรียมความพร้อมด้านข้อมูล เพื่อช่วยลดภาระของครู ผู้บริหาร และเจ้าหน้าที่ในโรงเรียน เพื่อให้ครูสามารถทุ่มเทเวลาในการชี้แนะ สอน และ สอนพิเศษให้กับนักเรียน รวมทั้งช่วยให้ครูสามารถประเมินผลงานตนเองและระบุขอบข่ายและจุดเน้นที่ต้องการฝึกอบรมเพิ่มเติมได้ สิ่งเหล่านี้จะเป็นการช่วยเพิ่มขีดความสามารถของครู ทั้งนี้ การกำหนดเป้าหมายและมาตรฐานในระดับสูงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง อนึ่ง การบรรลุผลสำเร็จจำเป็นต้องเรียนรู้จากแนวปฏิบัติที่ดี มีการประเมินค่า และปรับปรุงในสิ่งที่ตนเองทำอย่างต่อเนื่อง รวมถึงการให้อำนาจครูและเจ้าหน้าที่การศึกษา เพื่อสร้างความท้าทาย ตลอดจนการบริหารงานเพื่อให้เติบโตและประสบความสำเร็จ สิ่งสำคัญประการหนึ่ง คือ ต้องไม่ละเลยการพัฒนาคุณภาพการศึกษาระดับปฐมวัยโดยการแนะนำหลักสูตรและการควบคุมศูนย์ดูแลเด็ก
นอกจากนี้ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ยังกล่าวถึงการดำเนินงานในปีที่ผ่านมาของกระทรวงศึกษาธิการที่ได้มีการนำหลักสูตรโค้ดดิ้ง (Coding) ไปใช้กับครูในโรงเรียนระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา เพื่อให้เข้าใจในเรื่องของการให้เหตุผล ความเป็นเหตุและผล กระบวนการทางความคิด และความคิดที่สมเหตุสมผล รวมทั้งได้มีการดำเนินการในเรื่องของการเรียนโค้ดดิ้งโดยไม่ต้องใช้คอมพิวเตอร์ (Unplugged coding) ซึ่งได้รับการยอมรับอย่างมาก พร้อมทั้งได้กล่าวแสดงความคาดหวังว่า ทุกประเทศที่ประสบความสำเร็จจากการปรับเปลี่ยนการศึกษาและองค์การซีมีโอจะได้ร่วมแบ่งปันประสบการณ์กับประเทศอื่นที่กำลังจะเริ่มดำเนินการ
ในท้ายสุดของการประชุม SDEM ครั้งที่ 5 รัฐมนตรีศึกษาของประเทศสมาชิกซีมีโอแห่งสภาองค์การรัฐมนตรีศึกษาแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (สภาซีเมค) ได้ร่วมกันประกาศข้อพันธกิจสู่การปฏิบัติร่วมกันโดยลงมติรับรองถ้อยแถลงสิงคโปร์ (Singapore Statement) ซึ่งให้ความสำคัญกับการดำเนินความร่วมมือเชิงยุทธศาสตร์และภาคีหุ้นส่วน ในฐานะผู้ขับเคลื่อนที่มีบทบาทสำคัญต่อการพลิกโฉมการศึกษาในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และตระหนักถึงความสำคัญของการสร้างหลักประกันว่าทุกคนจะได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพและไม่ทิ้งผู้เรียนคนใดไว้ข้างหลัง
อนึ่ง ในการประชุมสภาซีเมค ครั้งที่ 51 ยังได้จัดให้มีกิจกรรมสำคัญ ได้แก่ พิธีมอบใบรับรองการเข้าเป็นหน่วยงานที่เป็นสมาชิกสมทบให้แก่ British Columbia Council for International Education (BCCIE) ซึ่งเข้าเป็นสมาชิกเมื่อปี 2563 พิธีมอบรางวัล SEAMEO-Japan ESD Award รางวัล SEAMEO-Australia Education Links Award (รางวัลชนะเลิศเป็นของนักวิจัยชาวไทยและอินโดนีเซีย) และรางวัล SEAMEO Service Award ตามลำดับ รวมทั้งการเปิดตัวแผนยุทธศาสตร์ซีมีโอ ปี 2564-2573 ตลอดจนการนำเสนอเรื่อง “Bridging the Distance through Technology” โดย Ms. Alice Albright ประธานกรรมการบริหาร ภาคีเครือข่ายโลกเพื่อการศึกษา
อ่านสรุปรายงานเพิ่มเติม Click..
สรุปและเรียบเรียงโดย : นางสาวสิริภัคค์ ธรรมบุศย์
นางสาววิไลลักษณ์ ผดุงกิตติมาลย์
กลุ่มความร่วมมือระดับภูมิภาค
รายงานโดย : กลุ่มสารสนเทศต่างประเทศ
สำนักความสัมพันธ์ต่างประเทศ
สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
18 มิถุนายน 2564