|
ที่ประชุมรัฐมนตรีศึกษาอาเซียน ครั้งที่ 8 ระหว่างวันที่
11 - 12 กันยายน 2557 ณ นครหลวงเวียงจันทน์ สปป. ลาว
ได้ให้การรับรองประเด็นสำคัญด้านการศึกษาของอาเซียนเพื่อเป็น
แนวทางการดำเนินความร่วมมือด้านการศึกษาในยุคหลังปี 2559
ประกอบด้วยประเด็นดังนี้
1. ส่งเสริมให้เกิดความตระหนักรู้เกี่ยวกับอาเซียน
ผ่านการเรียนรู้ประวัติศาสตร์และความรู้พื้นเมือง
2. ยกระดับคุณภาพและสร้างโอกาสการเข้าถึงการศึกษา
ขั้นพื้นฐานสำหรับทุกคนโดยไม่ละเลยผู้พิการ ผู้ด้อยโอกาส
และกลุ่มชายขอบต่าง ๆ
3. พัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
4. สนับสนุนการพัฒนาการศึกษาและฝึกอบรมด้านเทคนิค
และอาชีวศึกษา ตลอดจนการเรียนรู้ตลอดชีวิตในภูมิภาค
5. ส่งเสริมการดำเนินงานของทุกภาคส่วนในการ
พัฒนาคนให้สอดคล้องตามความต้องการของตลาดแรงงาน
เพื่อให้บรรลุตามเป้าหมายของการจัดการศึกษาเพื่อการพัฒนา
ที่ยั่งยืน
6. เสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับการอุดมศึกษาด้วยการ
พัฒนาระบบการประกันคุณภาพทางการศึกษาที่มีประสิทธิภาพ
7. ส่งเสริมบทบาทของการอุดมศึกษาให้เข้มแข็งด้วยการ
สร้างเครือข่ายระหว่างผู้ประกอบการกับมหาวิทยาลัย
8. ดำเนินโครงการพัฒนาศักยภาพครูและบุคลากร
ทางการศึกษา
|
The ASEAN Minister’s Meeting on Education has
adopted the key elements on Education at the 8th ASEAN
Ministers Meeting on Education ASED held during
11-12 September 2015 in Lao PDR as the elements for
education cooperation in the Post-2015.
1. Promote ASEAN awareness through
strengthening of Southeast Asian history and indigenous
knowledge;
2. Enhance the quality and access to basic
education for all, including the disabled, less-advantageous
and other marginalized groups;
3. Strengthen the use of Information and
Communication Technology: ICT;
4. Support the development of the Technical
and Vocational Education and Training (TVET) sector as
well as lifelong learning in the region;
5. Complement the efforts of other sectors in
meeting the objectives of Education for Sustainable
Development;
6. Strengthen the higher education sector
through the implementation of robust quality assurance
mechanisms;
7. Foster the role of higher education in the
area of socio-economic development through
University-Industry Partnership; and
8. Provide capacity-building programs for
teachers, academics and other key stakeholders in
the education community.
|
|
ความเป็นมา
แผนงานการศึกษาของอาเซียน พ.ศ. 2559 – 2563
จัดทำขึ้นเป็นแผนฉบับที่ 2 สืบเนื่องจาก แผน 5 ปีด้านการศึกษา
ของอาเซียน พ.ศ. 2555 – 2558 ที่ประเทศสมาชิกได้ดำเนินการ
เสร็จสิ้นแล้ว โดยแผนฉบับใหม่นี้จัดทำขึ้นเพื่อให้สอดคล้อง
ตามวิสัยทัศน์ของประชาคมอาเซียนที่ผู้นำประเทศสมาชิก
ให้การรับรอง โดยมุ่งเน้นการให้ประชาชนเป็นศูนย์กลางอย่างแท้จริง
เป็นประชาคมอาเซียนที่เคารพในกฎกติกามีความเป็นปึกแผ่น
ทางการเมือง มีการบูรณาการด้านเศรษฐกิจ ตลอดจนเป็นสังคม
ที่มีความรับผิดชอบ
นอกจากนี้ ในเอกสารฉบับนี้ ยังได้นำวิสัยทัศน์ด้านการศึกษา
ภายหลังปี 2558 ที่ได้รับการรับรองจากที่ประชุมรัฐมนตรีศึกษาอาเซียน
ครั้งที่ 8 เมื่อวันที่ 11 กันยายน 2557 ณ นครหลวงเวียงจันทน์
สปป. ลาว ที่จะ “ใช้การศึกษาในการเสริมสร้างประชาคมอาเซียน
อย่างต่อเนื่อง โดยมีประชาชนเป็นศูนย์กลาง ปลูกฝังความตระหนักรู้
ในความเป็นพลเมืองอาเซียนให้ความสำคัญกับการพัฒนาภูมิภาค
อย่างยั่งยืน โดยเน้นการเข้าถึงการศึกษาแบบเรียนรวมที่มีคุณภาพ
การพัฒนาการเรียนรู้ตลอดชีวิตผ่านโครงการสร้างเสริมขีดความสามารถ
พร้อมจัดวางแนวทางด้านโครงสร้างสำหรับการจัดการศึกษา”
รวมถึง 8 ประเด็นสำคัญด้านการศึกษาของอาเซียน
ที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการของประเทศสมาชิกอาเซียน
ยึดถือเป็นแนวทางการดำเนินความร่วมมือด้านการศึกษาและ
ได้นำมากำหนดเป็นเป้าหมายของการดำเนินงานตามแผนงาน ฯ
ฉบับนี้ เพื่อให้การดำเนินความร่วมมือด้านการศึกษาบรรลุตามเป้าหมาย
แผนงานประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน 2025
ที่ให้ประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียนเป็นประชาคมที่มีปฏิสัมพันธ์
เป็นประโยชน์ต่อประชาชนครอบคลุม ยั่งยืน มีภูมิคุ้มกัน และมีพลวัต
|
ทั้งนี้ แผนงานการศึกษาของอาเซียน พ.ศ. 2559 – 2563
ฉบับนี้ มีระยะเวลาการดำเนินงาน 5 ปี ซึ่งมีวัตถุประสงค์การจัดทำ
3 ประการ ได้แก่
• ส่งเสริมและปฏิบัติการตามวิสัยทัศน์ด้านการศึกษา
ของอาเซียนภายหลังปี 2558
• เป็นรากฐานในการเสริมสร้าง ขยายขอบเขต รวมทั้ง
บ่มเพาะความร่วมมือด้านการศึกษากับพันธมิตรให้กว้างไกล
และแข็งแกร่งยิ่งขึ้น
• ขยายความร่วมมือด้านการศึกษาเพื่อพัฒนาให้สมาชิก
อาเซียนมีความร่วมมือร่วมใจแน่นแฟ้นและเป็นไปในทิศทางเดียวกัน
มากขึ้น จนส่งผลให้อาเซียนเข้าไปมีบทบาทในประเด็นการศึกษา
ของโลกได้
แผนงานการศึกษาของอาเซียน พ.ศ. 2559 – 2563
เป็นกลไกการดำเนินความร่วมมือด้านการศึกษาที่สอดคล้อง
ตามแนวทางที่ผู้นำได้เห็นชอบในวิสัยทัศน์อาเซียน 2025
โดยการรับรองเอกสารฉบับนี้จะส่งผลให้การดำเนินความร่วมมือ
ด้านการศึกษาของภูมิภาคสามารถพัฒนาไปยังเป้าหมายสูงสุด
ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนให้สามารถดำรงตน
อยู่ในประชาคมที่มีเอกภาพทางการเมือง (Political Cohesive)
มีการรวมตัวทางเศรษฐกิจ (Economically Integrated)
มีความรับผิดชอบต่อสังคม (Socially Responsible) ทำเพื่อ
ประชาชนและมีประชาชนเป็นศูนย์กลาง และยึดมั่นในกฎกติกา
อย่างแท้จริง (and a truly rules-based, people-oriented,
people-centred ASEAN) ผ่านการขับเคลื่อนของเจ้าหน้าที่อาวุโส
อาเซียนด้านการศึกษาและการกำกับดูแลโดยรัฐมนตรีว่าการ
กระทรวงศึกษาธิการของประเทศสมาชิกอาเซียน
|
|
ที่ประชุมรัฐมนตรีศึกษาอาเซียน ครั้งที่ 9 ที่จัดขึ้น
เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม 2559 ได้ให้การรับรองแผนงานการศึกษา
ของอาเซียน พ.ศ. 2559 – 2563 และประเทศสมาชิกอยู่ระหว่าง
การดำเนินการตามแผนฯ ทั้งนี้สำนักเลขาธกิารอาเซียนร่วมกับประเทศ
สมาชิกจะได้มีการกำกับติดตามการดำเนินงานเป็นระยะต่อไป
พัฒนาการการจัดทำแผนงานการศึกษาของอาเซียน
พ.ศ. 2559 – 2563
ที่ประชุมเจ้าหน้าที่อาวุโสด้านการศึกษาของอาเซียน
ได้เห็นชอบให้มีการจัดตั้งคณะทำงานเฉพาะกิจเพื่อจัดทำแผนงาน
การศึกษาของอาเซียน พ.ศ. 2559 – 2563 และสำนักเลขาธิการ
อาเซียนได้จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อจัดทำแผนงานการศึกษา
ของอาเซียน พ.ศ. 2559 – 2563 ร่วมกับองค์การระหว่างประเทศ
ที่เกี่ยวข้องอาทิ SEAMEO, UNICEF, UNESCO, RECOTVET
EU SHARE เป็นต้น โดยการประชุมดังกล่าวจัดขึ้นจำนวน 3 ครั้ง ได้แก่
การประชุมครั้งที่ 1 ระหว่างวันที่ 23 – 24 เมษายน 2558
ณ กรุงฮานอย สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม
การประชุมครั้งที่ 2 ระหว่างวันที่ 30 – 31 กรกฎาคม 2558
ณ เมืองปุตราจายา มาเลเซีย
การประชุมครั้งที่ 3 ระหว่างวันที่ 25 – 26 เมษายน
2559 ณ กรุงจาการ์ตา สาธารณรัฐอินโดนีเซีย
|
ที่ประชุมดังกล่าวได้ทบทวนการดำเนินความร่วมมือ
ด้านการศึกษาของอาเซียนภายใต้แผน 5 ปี ด้านการศึกษา
ของอาเซียน พ.ศ. 2555 – 2558 และร่วมกันพิจารณา
เป้าหมายสำคัญในการดำเนินความร่วมมือด้านการศึกษา
ในบริบทอาเซียนหลังปี 2559 วางกรอบการจัดทำแผน 5 ปี
ด้านการศึกษาของอาเซียนฉบับใหม่และร่วมกันกำหนด
Priority Areas, Indicative programmes และ Activities
ทั้งนี้ภายหลังการประชุมเชิงปฏิบัติการฯ ของคณะทำงานนั้น
สำนักเลขาธิการอาเซียนได้นำเสนอ (ร่าง) แผนดังกล่าวเพื่อที่ประชุม
เจ้าหน้าที่อาวุโสด้านการศึกษาของอาเซียนให้ความเห็นชอบ
ให้เสนอต่อที่ประชุมรัฐมนตรีศึกษาอาเซียน ครั้งที่ 9 ให้การรับรอง
และประกาศใช้อย่างเป็นทางการเพื่อเป็นแนวทางการดำเนิน
ความร่วมมือด้านการศึกษาภายใต้กรอบอาเซียนในอีก 5 ปีข้างหน้า
ซึ่งแผนงานฉบับนี้ นอกจากจะเป็นแนวทางการดำเนินความร่วมมือ
ระหว่างกันแล้ว ยังเป็นการบูรณาการความร่วมมือด้านการศึกษา
ร่วมกับประเทศคู่เจรจา และองค์การระหว่างประเทศ เพื่อให้
การดำเนินความร่วมมือด้านการศึกษาของอาเซียนขับเคลื่อนไป
อย่างบูรณาการเพื่อประโยชน์ร่วมกันอย่างทั่วถึงและเท่าเทียม
|
|
แผนงานการศึกษาของอาเซียน พ.ศ. 2559 – 2563
ประกอบด้วย เป้าหมายย่อยตามประเด็นสำคัญด้านการศึกษา
8 ประการ แนวทางการดำเนินงานจำนวน 19 ข้อ และโครงการต่าง ๆ
โดยประเทศไทยได้รับเป็นเจ้าภาพดำเนินโครงการจำนวน 8 โครงการ
ภายใต้แผนดังกล่าว ดังนี้
1) จัดทำแนวทางการดำเนินงานของศูนย์อาเซียนศึกษา
ซึ่งรวมถึงการกำหนดวิสัยทัศน์ ภารกิจ โครงการ/กิจกรรม และ
ผู้มีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรมภายใต้ศูนย์อาเซียนศึกษา
ในภูมิภาค
2) จัดทำแนวทางการจัดโครงการ/กิจกรรม ซึ่งรวมถึง
การกำหนดคำจำกัดความ โครงสร้างกิจกรรม และผลลัพธ์
ที่คาดหวังภายใต้ศูนย์อาเซียนศึกษา
3) จัดทำปฏิญญาอาเซียนว่าด้วยการเสริมสร้าง
ความเข้มแข็งด้านการศึกษาให้แก่เด็กและเยาวชนที่ตกหล่น
(ASEAN Declaration on Strengthen Education for Out-of-
School Children and Youth: OOSCY)
|
4) พัฒนา/ยกระดับโครงการฝึกงานข้ามพรมแดนในระดับอาชีวศึกษา
5) พัฒนา/ดำเนินโครงการแลกเปลี่ยนทางวิชาการระดับอาชีวศึกษา
6) ศึกษาวิจัยในลักษณะสหสาขาด้านสังคมศาสตร์กับ
ความยั่งยืนเพื่อสร้างความเข้าใจในประเด็นเศรษฐกิจ สังคม
สิ่งแวดล้อม และเศรษฐกิจกับผลกระทบจากการบูรณาการอาเซียน
รวมทั้งการวิเคราะห์นัยของนโยบายสำคัญ ๆ ของรัฐบาล
ของประเทศสมาชิก
7) ดำเนินการในเรื่องการประกันคุณภาพการศึกษาในระดับภูมิภาค
รวมทั้งเชื่อมโยงข้อมูลระหว่างกัน
8) เสริมสร้างความแข็งแกร่งของการประกันคุณภาพ
การอุดมศึกษาของอาเซียนที่มีอยู่ในปัจจุบัน (ระดับปริญญา)
สำหรับนักศึกษาและนักวิชาการ
|
|
BACKGROUND
The 23rd ASEAN Summit in Brunei Darussalam
issued the Bandar Seri Begawan Declaration on the ASEAN
Community’s Post-2015 Vision (BSB Declaration),
with the vision of a politically cohesive, economically
integrated, socially responsible, and a truly peopleoriented,
people-centred and rules-based ASEAN as
central elements of a Post-2015 Vision of the ASEAN
Community.
This direction by the ASEAN Leaders was
subsequently followed up through by the ASEAN
Senior Officials Meeting in Education (SOM-ED) with
the formulation of the Education Post-2015 Vision which
was adopted at the 8th ASED, held on 11 September
2014 in Vientiane, Lao PDR. The vision statement reads
as follows: “The ASEAN education sector will continue
to promote a Community that puts people at its centre
as well as one with an enhanced awareness of ASEAN.
It remains steadfast in its focus on sustainable
development in the region, with emphasis on access
to quality inclusive education and development of
lifelong learning through robust capacity building
programmes and provision of structural guidelines.”
The Eight Key Elements of education sector,
also adopted during the 8th ASED, have been translated
into the Sub-Goals in the ASEAN Work Plan on Education
2016-2020. Guided by the overarching ASEAN Post-2015
Vision and the recently launched ASCC Blueprint 2025,
the ASEAN SOM-ED has worked towards finalising
the second five-year work plan on education within one year
of intensive deliberations which was from April 2015
to April 2016.
Two workshops were conducted in 2015.
The first workshop was held on 23-24 April 2015 in Ha Noi,
Viet Nam, and the second one was held on 30-31 July 2015
in Putrajaya, Malaysia. The Work Plan exercises in 2015
also included consultations with other relevant ASEAN
sectoral bodies across the three ASEAN Community pillars
to accommodate the cross-cutting nature of education
sector. Primarily, the key elements of the Work Plan were
formulated during these two workshops including the
priority areas and indicative programmes and activities.
In December 2015, the progress of the development
of the ASEAN Work Plan on Education was reported to
the 10th SOM-ED held on 1 December 2015 in Bangkok,
Thailand, which subsequently resulted to a mandate
to convene a third and final workshop to conclude
the development of the ASEAN Work Plan on Education
prior the Ninth ASEAN Ministers Meeting (9th ASED) in May 2016.
The final workshop on the ASEAN Work Plan on
Education 2016-2020 took place at the ASEAN Secretariat
in Jakarta, Indonesia from 25-26 April 2016,
with the attendance of representatives of all ASEAN
Member States and 8 partner organisations. The third and
last Workshop provided opportunity to build consensus
among ASEAN Member States and discuss strategies to
further develop the Education Sector in ASEAN through
the finalisation of the ASEAN Work Plan on Education
2016-2020.
(3) Confirmation of Work Plan elements
The Workshop confirmed the elements in the Draft
ASEAN Work Plan on Education including programmes/
activities, performance indicators, expected outputs,
roles of lead countries and partners, and indicative timeline.
The participants also discussed the monitoring and
evaluation mechanism for the Work Plan; and agreed
on cross-cutting themes and cross-sectoral/pillar
|
The ASEAN Work Plan on Education 2016-2020
is the second five-year Work Plan on Education and serves
three purposes: (a) support and implementation of the
ASEAN Post-2015 Vision on Education, (b) serve as basis
in strengthening, deepening and widening educational
cooperation with partners, and (c) expand the scope of
education cooperation towards development of a more
coordinated, cohesive and coherent ASEAN position and
its contribution to global education issues.
DEVELOPMENT OF THE WORK PLAN
(1) Creation of a task force
In order to conceptualise the Work Plan,
a proposal to form a Task Force with the aim to develop
a comprehensive ASEAN 5-Year Work Plan on Education
(2016-2020) was approved by the 9th SOM-ED held on
9 September 2014 in Vientiane, Lao PDR. The Terms of
Reference (TOR) regarding the establishment of the Task
Force was subsequently agreed to by the SOM-ED on
19 December 2014 on ad referendum basis. Task Force
members consisted of SOM-ED and/or their nominated
representatives.
(2) Conduct of workshops and consultations
The development of the ASEAN Education Work
Plan 2016-2020 consisted of the conduct of three
workshops, consultations and several e-mail
correspondences involving the Task Force Members,
the SOM-ED Focal Points in the AMS, relevant
ASEAN-affiliated institutions, SEAMEO, development
partners and organisations including UNESCO and UNICEF,
relevant ASEAN sectors, and the ASEAN Secretariat.
The process was led by Lao PDR as the SOM-ED Chair.
opportunities in the Education Work Plan that may
require collaboration and coordination with other ASEAN
sectoral bodies.
LESSONS LEARNED / INSIGHTS / AGREEMENTS AND
RECOMMENDATIONS
During the one year-long intensive workshops,
consultations and discussions, there are several issues
that surfaced frequently in the Meetings, such as overlaps
with other organisations’ work plans such as SEAMEO,
alignment of the ASEAN Education Work Plan priorities
with other regional and international commitments such
as the SDGs and Education 2030, and others.
Having discussed and reflected on various discussion topics
raised during the development of the ASEAN Work Plan
on Education 2016-2020, there are several insights and
recommendations as SOMED is getting ready to fully put
the Work Plan into action starting in June 2016 and onto
the next five years as follows;
• Greater collaboration with other ASEAN sectors,
regional bodies and international organisations.
During workshop discussions, it was shared that both the AMS
and agencies have been continuously reaching out to
different groups of stakeholders as a way of strengthening
education programmes as well as to exchange knowledge
among different institutions and agencies in ASEAN.
While the listed partners in the ASEAN Work Plan 2016-2020
is not comprehensive, the ASEAN Secretariat with the
guidance of SOM-ED and the SOM-ED Chair may engage
new and additional partners to maximise resources and
leverage expertise.
• Cross-cutting and cross-sector approach
and alignment of relevant activities of relevant ASEAN
sectors in the Education Work Plan. This fact should be seen
as an opportunity to expand and to strengthen educational
|
|
initiatives that could support further integrated
achievements of Education Sector in ASEAN towards
the ASEAN Community Vision 2025. In making this
a reality in the ASEAN Work Plan on Education 2016-2020,
education-related priorities of various ASEAN sectors
and ASEAN Secretariat divisions have been incorporated
in the Work Plan as follows: ASEAN Connectivity Division,
ASEAN Initiative for ASEAN Integration (IAI) and Narrowing
the Development Gap (NDG), ASEAN Services and
Investment Division (SID) and ASEAN Political Security
Community (APSC)
• Key recommendations and commitments of
Malaysia on higher education and TVET in support of the
Kuala Lumpur Declaration on Higher education In support
|
of the Kuala Lumpur Declaration on Higher Education that
was spearheaded by Malaysia and adopted by the ASEAN
Member States in November 2015, Malaysia hosted
the Workshop on the Development of Framework and
Action Plan to support the Declaration. The workshop
was held on 27-28 April 2016 in Kuala Lumpur, Malaysia
with participation of higher education and technical and
vocational education and training (TVET) experts from
the ASEAN Member States.
Key recommendations and commitments of
Malaysia (throughout Malaysia’s chairmanship) that have
been incorporated in the Work Plan as follows:
Higher education and student and staff mobility TVET
|
|
• Harmonising priorities and strengthening
coordination between ASEAN and SEAMEO on Education.
The process of developing the ASEAN Work Plan on
Education 2016-2020 had also tackled issues regarding
the programmes implemented under the auspices
of ASEAN SOM-ED and SEAMEO. Strategies to avoid
duplications and overlaps of programmes between
ASEAN and SEAMEO were discussed. One possible
strategy is to ensure that lead countries for common
initiatives of both organisations should be consistent.
Secondly, in order to keep respective institutions
updated and coordinated regarding various education
agendas in the region, the secretariats of ASEAN and
SEAMEO may need to strengthen existing annual
coordination meetings through proactive sharing of
information on respective education programmes.
Another possible mechanism to consider is including
a regular agenda item in both respective regular
meetings of the two organisations such as in ASEAN
SOM-ED and SEAMEO’s High Officials Meeting.
• Monitoring and evaluation, performance
indicators, and alignment of the ASEAN Education Work
|
Plan priorities with other regional and international
commitments. Monitoring and evaluation mechanisms
for the Work Plan had been aligned with the ASCC
Blueprint, Education 2030, and the SDGs. With regards
to performance indicators, higher-level indicators were
identified in addition to the project/activity based ones
to anticipate the potential complexity and to provide
reasonable scope of programme reporting during
mid-term or final year of the Work Plan. The role of lead
country in the respective project/activity is also important
to carefully anticipate any potential overlapping among
stakeholders involved. Thus, continuous coordination
led by the lead or coordinating country is important
to avoid such coincidence as well as to ensure added
values are created from the collaborations incorporated
in the ASEAN Education Work Plan 2016-2020.
The ASEAN Work Plan on Education 2016-2020
was submitted by the 11th SOM-ED for elevation to
the 9th ASED to be formally adopted by the Ministers
and was included as the outcome document of
the 9th ASED.
|
